Spurningar úr 2. - 4. kafla Mannslíkaminn (ekki þær í bókinni)

Spurningar úr 2. kafla
  1. Hver eru mikilvægustu næringarefni fæðunnar ?
      Kolvetni, fita, prótín, vítamín & steinefni
  2. Hvert er hlutverk meltingarinnar ?
      Sundra fæðunni svo smátt að hægt sé að taka næringuna í blóðið
  3. Hve langur er meltingarvegurinn ?
      Um 7 metrar
  4. Hvar eru ensím og hevrt er hlutverk þeirra ?
      Í munnvatninu, klippa stórar sameindir í smáar
  5. Hvað framleiðir maður mikið munnvatn á einum sólarhring ?
      1 lítra
  6. Úr hverju er kolvetni gert og hvaðan er ensímið sem klippir það niður ?
      Glúkósa, ensím úr munnvatnskirtlum og brisi
  7. Úr hverju er prótín gert og hvaðan er ensímið sem klippir það niður ?
      Anímósýrur, ensím úr maga og brisi
  8. í hvað sundrast fita og hvaðan er ensímið sem sundrar henni ?
      Glýseról og fitusýrur. Ensím úr brisi
  9. Hvaða næringarefnum þarf ekki að sundra ?
      Vítamínum, steinefnum og vatni
  10. Hvað gerir kokið ?
      Kemur kyngingu af stað og sendir fæðuna í vélindað. Blandar einnig munnvatni
  11. Hvaða hlutverk hefur barkaspeldið ?
      Það kemur í veg fyrir að fæða fari niður í barka. Það opnast hins vegar við öndun
  12. Hvað gerir Vélindað ?
      Það hefur sterka vöðva sem þrýstir fæðunni niður í maga
  13. Hvað gerir maginn ?
      Hnoðar fæðuna og blandar magasýru
  14. Hvað er í magasýru, nefndu tvennt og hvað gerir það ?
      Saltsýra, drepur bakteríur sem koma í magann. Pepsín, sundrar prótínum
  15. Hvar er skeifugörnin og hvað gerist þar ?
      Skeifugörnin er í efsta hluta smáþarmanna. Þar blandast fæðan safa frá brisinu og lifrinni
  16. Hvað gerir Brisið ?
      Framleiðir brissafa og spýtir í skeifugörnina
  17. Hvað gerir brissafi ?
      Vinnur gegn sýrunni sem kom úr magannum (saltsýrunni)
  18. Hvaða hlutverki gegnir lifrin í meltingunni ?
      Framleiðir gall og sendir í gallblöðruna
  19. Hvað gerir gallið ?
      Leysir upp fituna í þörmunum
  20. Hvað gerir gallblaðran ?
      Spýtir gallinu frá lifrinni í skeifugörnina
  21. Hvað gerist í smáþörmum, hvert er flatarmál þeirra og hvers vegna er það svo mikið ?
      Þar fer endanleg sundrun fæðunnar fram, yfir 250 m², á veggjum þarmanna eru þarmatotur sem stækka yfirborðið gríðarlega
  22. Hvað gerist í þarmatotunum ?
      Þar eru næringarefni tekin í blóðrásina
  23. hvað gerist í ristlinum ?
      Ristillinn tekur vatn og ýmis steinefni upp en þá þykknar innihaldið. Ristillinn hefur einnig bakteríur sem hjálpa til við lokameltinguna og framleiða vítamín
  24. Hve stór hluti af innihaldinu sem kemur í endaþarminn eru bakteríur ?
      1/3
  25. Hvað heita vöðvarnir sem þrýsta úrgangnum út um endaþarmsopið ?
      Kviðvöðvar
  26. Til hvers eru næringarefnin ?
      Þau eru notuð sem byggingarefni eða orka fyrir frumur
  1. Til hvers notum við glúkósa og hvað verður um þann glúkósa sem við þurfum ekki á að halda strax ?
      Sem orku. Auka glúkósa er breytt í glýkógen og geymdur til betri tíma í lifrinni og í vöðvum
  2. Hvað er fjölsykra ? Nefndu dæmi um fjölsykru
      stór sameind búin til úr mörgum einsykrum. Dæmi um fjölsykru er glýkógen
  3. Hvort hefur meiri orku, fita eða glúkósi ?
      Fita
  4. Hvar er fitan geymd ?
      Í fituvef undir húðinni og í kringum smáþarmana
  5. Til hvers þurfum við fitu ? Nefndu þrennt
      Fita verndar líffærin, er nauðsynleg fyrir frumur og inniheldur vítamín
  6. Hverjar eru þrjár gerðir fitu og hvaðan fáum við hverja gerð ?
      Mettuð fita, úr dýraríkinu. Fjölómettuð fita, úr plönturíkinu, smjörlíki & feitum fisk. Einómettuð fita, úr ólífuolíu og repjuolíu
  7. Flest prótínanna eru ensím en til hvers eru þau einnig notuð ? Nefna tvennt
      Til að byggja upp frumur og sem flutningaefni
  8. Hvað heitir prótínið sem flytur súrefni blóðsins ?
      Blóðrauði
  9. Hvað gera vítamín ?
      Þau taka þátt í efnahvörfum
  10. Nefndu 6 gerðir vítamína
      A-, B-, C-, D-, E-, & K-vítamín
  11. Nefndu 5 steinefni
      kalsín, fosfór, natrín, kalín, járn, sink, joð, selen og króm
  12. Hvers vegna kemur tannskemmd og hvernig lýsir hún sér ?
      Bakteríur sem lifa í munni og nærast á sykri mynda sýru sem gerir holu í tönnina
  13. Hvar er magamunninn og hvað gerir hann ?
      Milli vélinda og maga. Kemur í veg fyrir að fæðan fari aftur upp vélindað
  14. Hvers vegna kemur brjóstsviði og hvernig lýsir hann sér ?
      Magamunninn virkar ekki rétt. Súr magasafi kemur upp vélindað og veldur sviða
  15. Hvers vegna koma uppköst ?
      Veirur eða bakteríur stöðva hreifinguna í magavöðvanna. Vöðvar smáþarmann þrýsta þá fæðunni upp
  16. Hvers vegna koma magaverkir ?
      Slímhúð magans hefur orðið fyrir ertingu eða vöðvar maga eða smáþarma starfa óeðlilega
  17. Hvers vegna kemur magasár og hvernig lýsir það sér ?
      Eigin vörn magans virkar ekki gegn magasafanum og það kemur gat á slímhúð magans
  18. Hvers vegna kemur niðurgangur ?
      Ef vondu bakteríurnar eru fleiri en þær góðu
  19. Til hvers notum við súrefni ?
      Það er nauðsynlegt við brunann sem fer fram í frumunum
  20. Hvaða hlutverki gegna lungun ?
      Flytja súrefni í blóðið en losa líkamann við koltvíoxíð
  21. Hver er leið loftsins ofan í lungu ?
      Fyrst fer það gegnum nefholið og kokið. Svo í barkann sem skiptist í aðalberkjur sem leiða í sitt hvirt lungað. Frá aðalberkjunum liggja svo berkjur og frá þeim eru berklingar en á enda þeirra eru lungnablöðrurnar þar sem skipting á koltvíoxíð og   súrefni fer fram
  22. Hvar eru raddböndin og hvernig virka þau ?
      Í barkakýlinu. Þau eru slök þegar við öndum inn en ef við gefum frá okkur hljóð strekkist á þeim og þau titra
  23. Hvar er þindin og hvað gerir hún ?
      Fyrir neðan lungun. Þegar hún spennist niður draga lungun inn loft en þegar slaknar á henni þrýstist loft úr lungunum
  24. Hvar eru bifhárin og til hvers eru þau ?
      Í nefholi og berkjum. Þegar þau hreyfa sig flyst allt slím upp í kok og við hóstum eða hnerrum og komum því út
  25. Hvað gera æðarnar og slímkirtlarnir í nefholinu og berkjunum ?
      Hita loftið og auka raka þess
  26. Hver er algengasta sýking öndunarfæranna ?
      Kvef
  27. Af hverju stafar hálsbólga ? En kvef ? En lungnabólga ?
      Bakteríum, veiru, bakteríur sem komast í lungun
  28. Hvað eru afholur nefsins og hvað gerist ef sýking kemst þangað ?
      Holrúm sem tengjast nefholinu. Við verðum veik
  29. Af hverju stafar astmi ?
      Oftast af ofnæmi en það veldur krampa og bólgu í slímhúðinni en þá kemur meira slím í lungnaberkjunum og þær þrengjast svo erfitt verður að anda
  30. Hvaða afleiðingar hafa reykingar á bifhárin og hverjar eru afleiðingarnar ?
      Reykingar lama bifhárin svo meira slím er í berkjunum. Einnig komast veirur og bakteríur auðveldar að slímhúðinni.


Spurningar úr 3. kafla
  1. Hvert er hlutverk blóðrásarkerfisins ?
      Veita frumum líkamans súrefni og næringarefni en losa þær við úrgangsefni
  2. Hvert er hlutverk hjartans ?
      Dæla blóðinu
  3. Hvað er slagæð ?
      Æðarnar sem hjartað dælir blóðinu í gegnum
  4. Hvað er háræð ?
      Slagæðarnar greinast í minni háræðar
  5. Hvernig fara skiptin á úrgangsefnum og næringarefnum fram ?
      Í gegnum veggi háræðanna
  6. Hvað er bláæð ?
      Æðarnar sem háræðarnar sameinast í og flytja súrefnissnauða blóðið til hjartans
  7. Hvert dælir hægri helmingur hjartans blóði ?
      Í litlu hringrásina, gegnum lungun og til vinstri helmings hjartans með súrefnisríkt blóð
  8. Hver er leið stóru hringrásinnar ?
      Frá vinstri helming hjartans og gegnum ósæðina. Þaðan í gegnum smáþarmana þar sem næringarefnum er dreift og úrgangsefni tekin. Svo fer blóðið í lifrina þar sem sum næringarefni eru geymd. Svo fer blóðið með úrgangsefnunum til nýranna sem losa þau burt með þvagi.
  9. Hvers vegna stýrir líkaminn blóðstreyminu ?
      Til þess að líffærin sem þurfa mest á súrefni að halda á hverjum tíma fái mest súrefni
  10. Hvað heita 4 hólf hjartans
      hægri gátt, vinstri gátt, hægra hvolf, vinstra hvolf
  11. Hvort fer súrefnissnauða blóðið til lungnanna frá vinstra eða hægra hvolfi ?
      Hægra
  12. Hvar eru hjartalokurnar og hvert er hlutverk þeirra ?
      Milli gátta og hvolfa, koma í veg fyrir að blóðið streymi aftur til baka
  13. Hvar eru slagæðalokurnar og hvenær opnast þær ?
      Milli hvolfa og slagæða, þær opnast þegar blóðinu er dælt úr hvolfunum
  14. Hvor vöðvaveggurinn er sterkari í hjartanu og hvers vegna ?
      Vinstri, sá helmingur dælir í stóru hringrásina en þá þarf meira afl
  15. Hvað dælir hjartað mörgum lítrum á mínútu ti líkamans ?
      5 lítrum
  16. Hvar eru kransæðarnar og hvert er þeirra hlutverk ?
      Á hjartanu, gefa því næringu og súrefni
  17. Af hverju þrennu ræðst blóðþrýstingur ?
      Hversu hratt hjartað slær, magni blóðs í hverju slagi & viðnámi æða
  18. Hvað er vöðvadæla ?
      Þegar vöðvar líkamans hjálpa blóðinu að komast aftur til hjartans með því að þrýsta upp á við
  19. Á hverju byggist þol ?
      Hve mikið súrefni vöðvarnir geta tekið til sín og hve súrefnisríku blóði hjartað dælir
  20. Hvað slær hjartað oft á mínútu við 1. áreynslu 2. hvíld
      áreynsla = 200 sinnum hvíld = 70 sinnum
  21. Hvað hefur fullorðinn maður mikið af blóði ?
      4 til 6 lítra
  22. Hvað skiptist innihald blóðsins í ?
      blóðvökva og blóðfrumur
  23. Úr hverju er blóðvökvi ?
      Mestu leiti úr vatni en einnig steinefni, prótín og hormón
  24. Hvað heita 3 gerðir blóðfruma ?
      Hvítkorn, rauðkorn og blóðflögur
  25. Hvar myndast blóðfrumurnar og hvað heitir fruman sem þær myndast af ?
      Í beinmergnum, blóðstofnfruma
  26. Hvar fer sérhæfing frumanna fram ?
      Í hóstakirtlinum
  27. Hvað heitir gerðin af blóðfrumum sem eru flest ?
      Rauðkorn
  28. Hvað heitir prótínuð sem rauðkornin hafa og hvert er hlutverk þess ?
      Blóðrauði, bindir súrefni og flytur um líkamann
  29. Hvert er hlutverk blóðflaga og hvernig gera þau það ?
      Græða sár, festast saman og mynda fíngert net
  30. Hvar eru hvítkorn og hvert er hlutverk þeirra ?
      Í vefjum líkamans og í blóðinu. Vernda okkur gegn sjúkdómum
  31. Hvað geyma vessaæðarnar, hvar eru þær og hvað gera þær ?
      Þær geyma vessa. Þær eru alls staðar í líkamanum. Þær taka blóðvökvann í vefjum og skila aftur í blóðrásina
  32. Hvar eru eitlarnir helst, hvað er undarlegt við þá og hvert er þeirra hlutverk ?
      Í handarkrikum, nárunum og á hálsi. Þeir hafa óvenjumörg hvítkorn. Þar sem svo mörg hvítkorn eru þar eru þeir stór hluti ónæmiskerfisins
  33. Hvað er átfruma og hvað gerir hún ?
      Ein gerð hvítkorna, átfrumur ráðast á bakteríur og éta þær þar til þær sjálfar springa
  34. Hvað eru T & B-frumur og hvernig vinna þær saman ?
      Aðrar gerðir hvítkorna, T-frumur finna ef eitthvað er rangt og gefa þá B-frumunum merki um að framleiða mótefni
  35. Á hverju byggist bólusetning og hvernig virkar hún ?
      Minni ónæmiskerfisins. Óvirku smitefni er sprautað inn í líkamann svo myndun mótefna fari af stað
  36. Hvað gerist ef manni er gefin vitlaus gerð af blóði ?
      Kekkir geta myndast og það er lífshættulegt
  37. Hverjir eru blóðflokkarnir 4 ?
      O, A, B & AB
  38. Til hvers eru hlustpípur notaðar ?
      Til þess að hlusta á hjartað og ganga úr skugga um að lokurnar starfi eðlilega
  39. Til hvers er hjartarafrit notað ?
      Til að greina sjúkdóma. Mynstur rafboða breytist í mörgum hjartasjúkdómum
  40. Hvernig er hægt að greina sjúkdóma með blóðprufu ?
      Samsetnig blóðsins breytist þegar við veikjumst
  41. Hvernig lýsir blóðskortur sér ?
      Þá er járnskkortur en það orsakar lágt blóðrauðagildi
  42. Hvað er hvítblæði og hvernig er hægt að greina það ?
      Þá fjölga hvítkornin sér stanslaust, hægt að greina með prófi á blóði & beinmerg
  43. Hver er venjulegur blóðþrýstingur hjá fullorðnum ?
      Um 120/80. hærri talan er þrýstingurinn þegar hjartað dregst saman en hin talan sýnir þrýstinginn í hvíld
  44. Hvers vegna er háþrýstingur alvarlegur ?
      Of hár blóðþrýstingur getur skemmt æðar og hjarta
  45. Hvers vegna er lágþrýstingur alvarlegur ?
      Getur valdið sorta fyrir augun, svima og yfirliði
  46. Hvað veldur losti ?
      Mikill blóðmissir eða ofnæmisviðbrögða þar sem æðarnar víkka snögglega og blóðþrýstingur lækkar
  47. Hvernig lýsir lost sér ?
      Maður náfölnar, verður kalt og getur misst meðvitund
  48. Hvað er æðakölkun og hvers vegna er hún alvarleg ?
      Þegar kalk og fita sest inn á æðarnar. Eykur hættu á blóðtöppum sem stífla æðarnar. Einnig fær maður verk í hjartað ef kölkun verður í kransæðum
  49. Hvað veldur hjartaáfall ?
      Ef ein eða fleiri kransæðar stíflast skemmist sá partur hjartans vegna súrefnisskorts
  50. Hver er munurinn á heilablóðfalli og heilablæðingu ?
      Heilablóðfall er blóðtappi sem stíflar æð í heila en heilablæðing er æð sem opnast svo það verður blæðing í vefi umhverfis
  51. Hvers vegna á veikt fólk ekki að reyna mikið á sig ?
      Það eykur hættu á hjartavöðvabólgu
  52. Hvað er hjartavöðabólga ?
      Þegar veiru- eða bakteríusýking kemst til hjartans
  53. Af hverju stafar ofnæmi ?
      Hvítkorn bregðast of harkalega við og láta frá sér efni sem valda bólgu eða öðru
  54. Hvað gerist þegar ónæmiskerfið greinir ekki rétt á milli þess sem er eðlilegt og óeðlilegt ?
      Þá ráðast varnarfrumur á eigin frumur
  55. Nefndu 2 dæmi um sjúkdóma sem koma vegna þessa ^
      Sykursýki & Gigt
  56. Hvaða líffæri losar koltvíoxíð úr líkamanum ?
      Lungun
  57. Hvaða líffæri losa meginhluta úrgangsefna úr líkamanum ?
      Nýru og lifur
  58. Hvaða hlutverk hafa nýrun og hvernig starfa þau ?
      Hreinsa blóðið. Þau sía úrgangsefni og vatn úr blóðinu. Skila meginhluta vatnsins aftur í blóðið. Senda það sem eftir er (þvagið) í þvaðblöðruna gegnum þvagpípurnar þar sem það er geymt.
  59. Hvaða hlutverki gegnir hringvöðvinn ?
      Þegar slaknar á honum rennur þvagið út um þvagrásina
  60. Hvernig hafa nýrun áhrif á blóðþrýstinginn ?
      Þau sleppa mismiklum vökva út með þvagi en magn vökva í líkamanum hefur áhrif á blóðþrýsting
  61. Þegar þvagpróf eru tekin er hægt að greina sjúkdóma. Hvaða sjúkdómur er ef bakteríur eru í þvaginu ? En sykur ? En prótín ?
      Bakteríur = sýking í þvagfærum, sykur = sykursýki, prótín = nýrnasjúkdómar
  62. Hvað eru nýrnasteinar og hvernig er hægt að taka þá ?
      Steinar sem myndast í nýrunum. Hægt að brjóta þá með hljóðbylgjum
  63. Til hvers eru gervinýru ?
      Ef nýrnabilun verður eru gervinýru notuð til þess að hreinsa blóðið
  64. Hvert er stærsta innra líffæri mannsins og hvað vegur það í fullornum manni ?
      Lifrin, 1,5 kg
  65. Hvað gerir lifrin ?
      Fjarlægir skaðleg efni, framleiðir gall, brýtur blóðrauða niður, geymir orkurík efni
  66. Hver er helst ástæða lifrarskaða ?
      Áfengisneysla
  67. Hvað er skorpulifur ?
      Þá hættir lifrin nánast að starfa
  68. Hvað veldur lifrarbólgu og hvað gerist ef maður fær lifrarbólgu ?
      Sýklar. Maður fær verki og gulu. Gula er þegar ýmis litarefni verða eftir í blóðinu og þá verður húðin gulleit
Spurningar úr 4. kafla
  1. Hvað vegur húðin á fullorðnum manni og hvert er flatarmál hennar ?
      Um 5 kg. 1,5 – 2 m²
  2. Nefndu 3 hlutverk húðarinnar
      vernda líkamann, skynja sársauka & stjórna líkamshitanum og vökvajafnvægi
  3. Hver eru 3 lög húðarinnar (segja eftir hvert er yst) ?
      Húðþekjan, leðurhúðin & undirhúðin
  4. Hvað er hornlagið og úr hverju er það ?
      Allra ysti partur húðþekjunnar, það er úr dauðum húðfrumum úr hyrni
  5. Hvert er hlutverk hornlagsins, nefndu tvennt ?
      Gerir húðina vatnshelda, verja gegn veirum og bakteríum
  6. Hvar er vaxtarlagið og hvað gerir það ?
      Í húðþekjunni, myndar nýjar frumur fyrir hornlagið
  7. Hvað lifir hver hornlagsfruma lengi áður en hún flagnar af ?
      4 vikur
  8. Hvaða starf hafa litfrumurnar í húðinni ?
      Vernda erfðaefnið í frumukjörnunum gegn geislum sólar
  9. Hvers vegna koma freknur ?
      Þegar litarefnið dreifist misjafnt í húðinni
  10. Hvers vegna er leðurhúðin teygjanleg og hvað minnkar teygjanleikann ?
      Vegna teygjanlegra þráða sem eru þar. Elli, reykingar og sólböð
  11. Nefndu 2 gerðir af kirtlum sem eru í leðurhúðinni og til hvers þeir eru
      Fitukirtlar, smyrja og mýkja húðina. Svitakirtlar, jafna líkamshitann
  12. Hvað geymir undirhúðin helst ?
      Lang mest fitu en einnig vatn
  13. Úr hvaða efni eru neglur og hár ?
      Hyrni
  14. Hvað lengjast neglur mikið á viku og hvað hár marga cm á mánuði?
      Neglur vaxa 0,5 – 1 mm á viku. Hár vex um 1 cm á mánuði
  15. hvað missir maður mörg hár á dag ?
      Um 100
  16. hvað ákvarðar lit hársins og hvort það sé krullað eða slétt
      litarefni í hárrótinni ákvarðar lit en lögun hársekkjanna ákvarðar krull
  17. Hvernig stjórnar svitinn líkamshitanum
      þegar svitinn gufar upp tekur hann varma með sér
  18. hvað myndast mikill sviti á sólarhring ?
      1 lítri, en mikið meira ef við reynum á okkur
  19. Hvernig taka æðarnar þátt í líkamshitastjórnun ?
      Þær víkka við hita en þá fer meira blóð um húðina og líkaminn losar sig við hita
  20. Hvernig myndast bólur ?
      Fitukirtlar lokast vegna tappa
  21. Af hverju stafar exem ?
      Bólgu í húðinni
  22. Hvað er sortuæxli og hver er algengasta orsök þess ?
      Hættulegasta tegund húðkrabba. Of mörg sólböð
  23. Hvað gerist ef leðurhúðin skaddast ?
      Þá getur maður misst vökva og hætta er á sýkingu
  24. Hvað eru mörg bein í beinagrindinni ?
      Rúmlega 200
  25. Hve mikill hluti líkamsþyngdarinnar er beinagrindin ?
      Um fimmtungur
  26. Hver eru aðalhlutverk beinagrindarinnar ?
      Vernda mikilvæg líffæri og halda okkur uppréttum
  27. Hvaða mikilvægu steinefni eru geymd í beinunum ?
      Kalk & fosöt o.fl
  28. hvað kallast löng og pípulaga bein ?
      Leggir
  29. hvar má finna flöt bein ? Nefndu 3 staði
      herðarblöðum, mjöðm og höfuðkúpu
  30. hvers konar bein eru í úlnliði og handarbaki ?
      Stutt, teningslaga bein
  31. nefndu bein með óreglulega lögun
      hryggjarliðir
  32. Hvað veldur því að beinin eru bæði létt og sterk ?
      Þau eru hörð að utan en mjúk að innan
  33. Nefndu beinmergana tvo í beinunum og sérkenni þeirra
      rauði beinmergurinn, þar myndast allar blóðfrumur. Guli beinmergurinn er að mestu bara fita
  34. Hvað er beinhimnan og hvað er að finna í henni ?
      Himna í kringum beinin sem hefur taugar og æðar sem sjá beininu fyrir næringarefnum
  35. hvað endurnýjast mikill hluti af beinagrindinni á ári ?
      1/10
  36. Til hvers eru liðir og hvar eru þeir ?
      Þeir eru á milli beina, gera þeim kleift að hreyfast hvort á móti öðru
  37. Hvers vegna er ekki stíft að hreyfa liðina ? Nefndu tvennt
      Endar beinanna eru klæddir verndandi brjóski og liðurinn smyr núningsfletina
  38. nefndu þrjár gerðir liða og einkenni þeirra
      kúluliður, beinin hreyfast í allar áttir. hjöruliður, beinin hreyfast eins og hjarir. Hverfiliður, beinin snúast hvort gegn öðru
  39. Hvað þarf að gera ef bein brotnar ?
      Setja gifs en stundum jafnvel negla saman
  40. Hvað eru margir hryggjarliðir í hryggnum ?
      Rúmlega 30
  41. Hvað er milli hryggjarliðanna og til hvers ?
      Hryggþófar, þeir gefa eftir við högg og álag. Gera hrygginn sveigjanlegan
  42. Hvað gerist við hryggþófana ef við lyftum of miklu ?
      Þeir geta gengið út milli liða og þrýst á taug sem veldur verkjum
  43. Hvernig gera vöðvarnir okkur kleift að hreyfa okkur ?
      Þeir ýmist dragast saman og slakna
  44. Hve mikill hluti eru vöðvarnir af líkamsþyngdinni ?
      Um helmingur
  45. Hverjar eru þrjár gerðir af vöðvum og nefndu 2 sérkenni á hverja gerð
      Rákóttir vöðvar, við getum stjórnað þeim og þeir eru fastir bein með sinum. Sléttir vöðvar, við getum ekki stjórnað þeim og þeir geta haft áhrif á blóðþrýstinginn með því að víkka eða þrengja æðar. Hjartavöðvi, við getum ekki stjórnað honum og hann myndar sjálfvirk rafboð til þess að stjórna samdrætti hjartans
  46. Hvað heita rákóttu vöðvarnir sem hreyfa liðamót og vinna alltaf saman ?
      Beygjuvöðvar og réttivöðvar
  47. Úr hverju eru rákóttir vöðvar ?
      Vöðvaþráðum í vöðvaknippi
  48. Hvernig dragast vöðvarnir saman ?
      Í vöðvaþráðunum eru grannir próteinþræðir sem geta dregist saman
  49. Hvað mælir þol ?
      Hve lengi vöðvar okkar geta starfað
  50. Á hverju byggist þolið ?
      Helst hve mikið súrefni vöðvarnir geta tekið upp en einnig hve súrefnisríku blóði hjartað dælir
  51. Hvað gerist í vöðvunum við þjálfun ?
      Hvatberum fjölgar en þar fer bruninn fram
  52. Hvað er mjólkursýra ?
      Sýra sem myndast í vöðvunum en þá súrna vöðvafrumurnar
  53. Hvenær koma harðsperrur ?
      Þegar vöðvarnir hafa unnið mikið lengi
  54. Hvað gerist þegar maður fær harðsperrur ?
      Þá skaddast vöðvafrumurnar tímabundið og maður fær verk vegna efna sem fara úr skemmdu frumunum og erta taug

Engin ummæli:

Skrifa ummæli